تخم شربتی گیاهی خودرو، یک ساله و شبیه به ریحان ولی با برگ ها و تخم های ریزتر است. ساقه های آن مربع شکل و گلش مایل به قرمز و صورتی است. این گیاه در اوایل بهار در کوهستان ها و بیابان ها می روید. نام های دیگر این گیاه: بادروج، تره خراسانی، اوقیمن، حوک، بورنگ، صریرا و بادروج ابیض می باشد.
تخم شربتی یک نوشیدنی لذت بخش و دارویی گیاهی است همچنین این گیاه در درمان بسیاری از بیماری های مفید است. این گیاه بومی آمریکای مرکزی بوده اما مانند ذرت به دیگر نقاط جهان نیز برده شده است. این گیاه را برای مصرف تخم آن می کارند، گرچه خود گیاه کاربرد تزئینی هم دارد.
لعاب این دانه ها پس از جذب آب به صورت ژله ای درمی آید که می تواند برای رفع عطش مورد استفاده قرار گیرد. تخم شربتی خواص زیادی دارد و این گونه نیست که فقط برای فصل گرما توصیه شود. تخم شربتی از قدیم به عنوان یک نوشیدنی سنتی بین ایرانیان جای داشته که علاوه بر رفع تشنگی برای متعادل نگهداشتن فشارخون و لاغر شدن بسیار موثر است.
بیماری های تنفسی و تخم شربتی
تخم شربتی برای درمان بیماری های تنفسی مفید است. مخلوطی از آن با زنجبیل و عسل در درمان آسم، سرفه، سرماخوردگی، آنفلوانزا و برونشیت موثر است.
خاصیت آنتی اکسیدانی
زغال اخته برای داشتن میزان بالای آنتی اکسیدان همیشه مورد ستایش بوده است. اما میزان آنتی اکسیدان موجود در یک وعده از دانه ی تخم شربتی سه برابر قوی تر از آنچه در زغال اخته وجود دارد است. آنتی اکسیدان ها برای سلامت ضروری هستند، چون از سلول ها در برابر رادیکال های آزاد دفاع می کنند. آنتی اکسیدان ها از پوست نیز مراقبت می کنند.
خواص تخم شربتی برای لاغری و کاهش وزن طبیعی
استفاده از تخم شربتی در محلول آب یکی از بهترین مواد برای کم کردن وزن است. اگر تخم شربتی را در آب بریزید و نیم ساعت آن را رها کنید، خواهید دید که دانه های سیاه رنگ آن متمایل به خاکستری شده اند و ماده ی خمیری، لغزنده و ژل مانندی به جای مانده است؛ به همین دلیل، تخم شربتی برای شما مفید است، زیرا در معده ی شما نیز چنین اتفاقی می افتد. تخم شربتی علاوه بر داشتن میزان بالایی از فیبر، محلولی ژله ای را تولید و به پاکسازی بدن کمک می کند. این ماده ی ژله ای با کند کردن فعالیت آنزیم ها بر روی کربوهیدرات ها، از تجزیه ی سریع آن ها در بدن جلوگیری می کند.
درمان دردهای معده و گوارش
از تخم شربتی برای درمان ناراحتی های گوارشی مانند درد معده، نفخ، یبوست، سوءهاضمه و بی نظمی کارکرد روده ها استفاده می شود. در کشور چین، از تخم شربتی برای درمان عفونت، درد معده، گزیدگی مار و حشرات و پایین آوردن دمای بدن استفاده می شود.
بعد از خوردن یک غذای تند مقداری از این دانه های مغذی بجوید، چرا؟ چون حاوی مقدار زیادی پتاسیم هستند (دو برابر مقداری که موز دارد) که کمک می کند کمتر دچار نفخ شوید. تخم شربتی فیبر غذایی فوق العاده ای دارد و به همین دلیل، برای گوارش و درمان بافت های گوارشی عالی است.
خواص روغن تخم شربتی
از روغنی که با خرد کردن تخم های شربت به دست می آید، برای درمان عفونت هایی مانند زخم، بریدگی، عفونت مثانه، عفونت پوست و… استفاده می شود.
آزتک ها (یکی از تمدن های آمریکایی) از این دانه های بسیار مقوی، به عنوان غذایی اصلی استفاده می کردند. تخم شربتی به جز آمینواسید تورین، همه ی آمینواسیدهای مورد نیاز بدن را در خود دارد و غذایی کامل محسوب می شود.
مواد معدنی و ویتامین ها
میزان کلسیم موجود در آن، پنج برابر شیر است.
میزان ویتامین C موجود در آن، 7 برابر پرتقال است.
آهن موجود در آن، سه برابر اسفناج است.
یک ماده معدنی به نام بورون در تخم شربتی باعث انتقال کلسیم به استخوان ها می شود.
پتاسیم موجود در آن، دو برابر پتاسیم موجود در موز است.
در واقع حدود 20 درصد وزن دانه های به این کوچکی حاوی اسیدهای چرب امگا 3 است و به همین دلیل، غذایی عالی برای مغز و قلب است. میزان امگا 3 موجود در تخم شربتی، 8 برابر ماهی سالمون است.
دیگر خواص تخم شربتی
– فشار خون مشکلی است که معمولاً بعد از خوردن غذا به ویژه غذاهای پر نشاسته به وجود می آید و اگر تخم شربتی همراه غذا خورده شود مواد نشاسته ای به تدریج قند موجود در خود را آزاد می کنند و به این ترتیب شما به طور تدریجی انرژی متعادل در طول روز خواهید داشت.
– برای پوست، مو و ناخن ها مفید است.
– به تعادل گلوکز خون کمک می کند (برای بیماران دیابتی عالی است).
– جایگزین بسیار خوبی برای تخم مرغ است. تنها کافی است آن را با آب مخلوط کنید و ژله ی به دست آمده را به جای تخم مرغ، در غذاهای خود استفاده کنید.
– برای تقویت اعصاب:روزانه یک یا دو بار تخم شربتی را در عرق بادرنجبویه مخلوط کنید و آن را با عسل شیرین کنید و بنوشید.
– خلق و خوی فرد را خوب می کند، خستگی مفرط ذهنی، تنش های عصبی، افسردگی، میگرن و مالیخولیا را برطرف می کند.
احتیاط در مصرف تخم شربتی
– اشخاص مبتلا به کرم معده نباید از تخم شربتی استفاده کنند.
– زیاده روی در مصرف تخم شربتی موجب ایجاد سر گیجه و همچنین بروز اختلال در حس بینایی می شود.
– مصرف این دانه ها برای افرادی که داروهای ضد انعقاد می خورند نیز توصیه نمی شود.
– توجه داشته باشید که این دانه های ریز حاوی گلوتن هستند و اگر شما جزو افراد حساس به این ترکیب هستید در مصرف آن دقت کنید.
– اگر داروی خاصی مصرف می کنید نیز بهتر است قبل از مصرف تخم شربتی با پزشک خود مشورت کنید.
– تخم شربتی همچنین باعث کاهش فشارخون می شود برای همین سالمندانی که داروی ضدفشار مصرف می کنند باید حواسشان به مصرف آ
ن باشد. (نمناک)