معرفی خواص آقطی یا خمان
۱. طبع آن سرد و خشک است.
۲. برای معالجه برونشیت ۱۰ گرم گل آقطی را در ۲۰۰ سی سی آب جوش ۱۵ دقیقه دم کرده سپس صاف نموده با عسل شیرین کنید میل شود.
۳. برای معالجه يبوست ۲۰ گرم میوه تازه یا خشک آقطی را در ۵۰۰ سی سی آب ریخته ۱۰ دقیقه جوشانده ۱۵ دقیقه دم کرده صاف نموده با عسل شیرین کنید صبح ناشتا یک لیوان میل شود.
۴. برای درد اعصاب از میوه آقطی به روش شماره ۳ استفاده کرد.
۵. برای درمان جوش پلک چشم ۵۰ گرم گل آقطی را در ۵۰۰ سی سی جوش ۱۰ دقیقه دم کرده سپس صاف نموده به حالت نیم گرم و سرد روزی ۳ تا ۵ بار شستشو دهید.
۶. برای درمان اختلالات کلیه ۵۰ گرم برگ خشک آقطی را در یک لیتر و سرد بریزید یک تا دو ساعت خیس بماند بعد ۵ دقیقه بجوشانید
۱۵ دقیقه دم کرده صاف نموده هر چهار ساعت یک لیوان میل شود.
۷. برای درمان شاش بند و سختی ادرار ۵۰ گرم گل آقطی را مانند شماره ۶ جوشانده دم کرده استفاده شود و یا این که در یک لیتر آب جوش ریخته ۱۲ دقیقه دم کرده با عسل شیرین و میل شود.
۸. برای درمان انواع رماتیسم میتوان به روش شماره ۶ استفاده کرد.
۹. برای درمان آنفلوآنزا میتوان از دمکرده آقطی استفاده کرد.
۱۰. یک روش دیگر برای درمان یبوست میتوان از میوه آقطی مخصوصا در زمستان استفاده کرد.
۱۱. برای درمان نقرس میتوان از آقطی استفاده کرد.
۱۲. برای بیماری سفلیس از آقطی به روش شماره ۶ استفاده شود.
۱۳. برای مسدود شدن منافذ پوست از عرق گل آقطی که با آب خیار مخلوط شده میتوان صورت را ماساژ داد.
۱۴. یک پاک کننده تمیز برای پوست صورت: گل آقطی را با شیر مخلوط نموده بجوشانید صاف نموده صورت را ماساژ دهید.
۱۵. کرم آقطی مرطوب کننده پوست است.
طرز تهیه کرم آقطی:
گل آقطی ۲۰ گرم، گلیسیرین ۱۰ گرم، موم عسل ۷۰ گرم، عرق برگ چنار ۷۰ گرم، بوراکس ۲ گرم، موم را داخل ظرفی ریخته با حرارت آب جوش باز نموده سپس گلیسیرین را به آن اضافه کرده گل آقطی را در ظرف دیگر با عرق برگ چنار حرارت داده سپس دم نموده بوراکس را داخل دمكرده آقطی اضافه کرده کمی حرارت داده تا حل شود سپس با موم مخلوط کرده آهسته هم زنید تا گرم شود این کرم برای پوست های چرب و دارای جوش بسیار مؤثر است و پوست را در مقابل جوش زدن محافظت می کند.
۱۶. یک شامپوی شفاف کننده از گل آقطی ۲۰ گرم گل آقطی را در ۱۰۰ سی سی آب جوش دم کرده بگذارید ۲ ساعت بماند سپس مقداری صابون بچه را رنده کرده به آن اضافه کنید سر را بشوئید.
۱۷. برای درمان شوره سر ۱۰۰ گرم برگ تازه آقطی یک لیتر آب یا عرق بید (عرق بید بهتر است) جوشانده به مدت ۵ دقیقه سپس صاف نموده یک استکان سرکه سیب داخل آن ریخته و محلول را در یک ظرف شیشه ای به مدت ۲۴ ساعت نگهداری سپس روز بعد در حمام شستشو دهید.
۱۸. میوه آقطی جهت رفع عطش مؤثر است.
۱۹. برای درمان خیز عمومی از دمكرده ريشه آقطی استفاده شود ابتدا ۵ گرم ریشه را در ۵۰۰ سی سی آب جوشانده سپس به مدت ۵ دقیقه دم کرده روزی سه استكان میل شود.
۲۰. برای درمان عفونت های کنار ناخن برگ آن را کوبیده ضمادش را روی ناخن ها بگذارید.
۲۱. برای درمان بواسیر برگ آن را کوبیده در شیر پخته به صورت ضماد بگذارید.
۲۲. برای درمان سردردهای میگرنی و دردهای عصبی از میوه آن استفاده شود.
۲۳. شستشوی موبا برگ کوبیده آقطی از ریزش آن جلوگیری میکند.
۲۴. برای درمان لک و پیسی با جوشانده آقطی شستشو دهید و از دمکرده آن میل شود.
۲۵. برای باز شدن دمل ها کوبیده برگهای تازه آقطی را روی موضع بگذارید.
۲۶. برای دفع اسید اوریک و گرم گل تازه آقطی را در ۵۰۰ سی سے سرکه بجوشانید بعد از ۲ هفته صاف نموده ۲ قاشق از این محلول را با یک لیوان شربت مخلوط نموده میل شود (اگر شربت مخلوط آب و عسل باشد بهتر است).
۲۷. مصرف زیاد میوه آقطی باعث تحریکات شدید دستگاه هاضمه و موجب هذيان و مرگ می شود.
۲۸. برای رفع سرفه مسلولین و درمان آفت و خنازير ۲ گرم آقطی (گل یا میوه آن) در ۲۰۰ سی سی آبجوش ۲۰ دقیقه دم کنید صاف نه سپس میل شود.
۲۹. برای دفع شپش ۲۰ گرم میوه آقطی را در یک لیتر آب بجوشانید سپس موها را بشوئید.
۳۰. برای درمان جرب از روش شماره ۲۹ استفاده شود.
۳۱. برای سیاه شدن مو از آقطی که در شمال به نام شرند معروف است استفاده شود، ۲۰ گرم میوه آقطی را در یک لیتر آب جوشانده موها را ماساژ دهید.
۳۲. در گذشته برای رفع کچلی پوست تازه و له شده آقطی را پس از جوشاندن با پیه خوک پمادی درست می کردند که مفید بوده است.
۳۳. برای بند آمدن خونریزی بینی برگ خشک آقطی را استنشاق میکردند.
۳۴. برای رفع اگزما و بادسرخ با جوشانده گل های آقطی کمپرس شود.
۳۵. برای از بین بردن حساسیت پوست ۲۰ گرم گل آقطی را در یک لیتر آب جوش دم کرده پس از سرد شدن به پوست بمالید.
۳۶. برای جلوگیری از آب ریزش بینی و تب یونجه از جوشانده گل آقطی استفاده شود.
۳۷. برای درمان ورم عضله گل های آقطی را له کرده و به مدت یک ساعت در محل بگذارید.
۳۸. یک حمام آرامش دهنده اعصاب: گل آقطی، اکالیپتوس، کاسنی از هر کدام ۴۰ گرم را در ۵۰۰ سی سی سرکه جوشانده بعد از چند ساعت صاف نموده در حمام بدن را ماساژ دهید.
۳۹. برای از بین بردن جوش های صورت ۵۰ گرم آقطی را در ۵۰۰ سی سی آب جوشانده سپس صاف نموده ۲۰ گرم آرد جوانه گندم وہ گرم نمک را مخلوط کرده از محلول آماده شده آقطی به اندازه ای که پودر به حالت خمیر درآید به پودر اضافه میکنیم آن گاه به صورت ماسک ۱۰ دقیقه روی صورت میگذاریم.
۴۰. برای درمان لکهای جوش صورت ۲۰ گرم آقطی و ۲۰ گرم جعفری را خرد کرده یک لیوان عرق رازیانه به آن اضافه نموده در مخلوط کن چند دقیقه هم بزنید چند ساعت صبر کنید سپس صاف نموده بر روی لکه هایی که ناشی از جوش صورت است بگذارید بعد از ۱۰ دقیقه صورت را بشوئید.
۴۱. در چین از اقطی قرمز برای درمان شکستگی استخوان بصورت ضماد استفاده میکردند.
۴۲. برای درمان زخم های سوختگی برگهای آقطی را نرم کرده با روغن زیتون مخلوط کرده به صورت ضماد بگذارید این روغن برای بواسیر هم مناسب میباشد به صورت ضماد بگذارید.
۴۳. نام های دیگر آن: خمان، سبوقه، خمان كبير، آقطی سیاه، تر، دارگن انگور کولی، خمان صغير، پلم، پلخون، شون و آقطی سرخ می باشد.
منبع : کتاب خواص گیاهان داروئی «محمدجواد هوشیار»
