معرفی خواص آق گواخ یا شالک
۱. طبع آن سرد و خشک است.
٢. جهت رفع ورم چشم ضماد پخته آن را روی چشم بگذارید.
٣. برای بیماری برص ضماد پخته آن را بگذارید.
۴. کسانی که لاغر هستند از عرق برگ آن ۱۰ صبح و ۵ بعدازظهر با یک لیوان آب میل کنند.
۵. برای از بین بردن پوسته پوسته شدن بدن پوست درخت را سوزانده خاکستر آن را با آب مخلوط کرده به صورت ضماد بگذارید.
۶. برای درمان واریس برگ آن را به صورت ضماد بگذارید.
۷. برای ورم زانو از برگ آن به صورت ضماد استفاده کنید.
۸. برای درمان سوختن با آتش میوه آن را با پیه بز ضماد کرده در محل بگذارید.
۹. برای درمان بواسیر از روغن این گیاه استفاده کنید.
* طرز تهیه روغن:
۱۰۰ گرم جوانه شالک و ۳۰۰ گرم آب را ۳ ساعت
جوشانده سپس صاف نموده و گرم بوراکس را با محلول حل کرده در ظرفی دیگر ۱۵۰ گرم روغن آفتابگردان با ۵۰ گرم موم ذوب نموده در دمای ۴۰ درجه جوشانده و با این مخلوط کرده و آهسته هم بزنید تا نیم گرم شود سپس به حال خود بگذارید.
۱۰. برای درمان ناراحتی های کلیه و مثانه ۱۵ گرم جوانه در نیم لیتر آب جوش ۲۰ دقیقه دم کرده روزی ۳ فنجان میل شود اگر جوانه نبود ۲۵ گرم از پوست این درخت را در ۵۰۰ سی سی آب به مدت ۱۲ ساعت خیس کرده سپس جوشانده صاف نموده میل شود.
۱۱. برای درمان نقرس از روش شماره ۱۰ استفاده شود.
۱۲. نوشیدن این محلول برای سیاتیک و رماتیسم نیز مفید می باشد.
۱۳. برای رفع سوءهاضمه میتوان از ذغال چوب این گیاه بالای غذا کمی میل نمود.
۱۴. میوه و برگ چنار کشنده سوسک است پودر آن را در اطراف بپاشید سوسکها را میکشد.
۱۵. برای رفع امراض عصبی، رعشه و تب از جوشانده برگ یا میوه آن ۳ گرم در ۲۰۰ سی سی آب استفاده شود.
۱۶. کسانی که تنگی نفس دارند از دمکرده پوست چنار یا از عرق چوب چنار استفاده کنند بدین صورت که چوب را رنده کرده سپس جوشانده و عرق آن را بگیرند.
۱۷. برای رفع لکه های پوستی خصوصأ لکه های پوستی ناحیه گردن پوست، میوه و برگ درخت چنار ۱۰۰ گرم در یک لیتر آب را جوشانده به آن قسمت بماليد.
۱۸. برای کاستن ناراحتی های فرد مارگزیده ریشه درخت چنار را جوشانده روزی ۳ فنجان میل شود.
۱۹. برای دررفتگی و پیچیدگی پا ۱۰۰ گرم جوانه درخت شالک که خشک شده است را با ۳۰ گرم آب مخلوط کرده سپس ۲۵۰ گرم روغن زیتون به آن اضافه کنید با حرارت ملایمی بگذارید بپزد تا آب آن بخار شود سپس روغن را روی قوزک پا یا هر دررفتگی دیگر کمپرس کنید و هر ۲۴ ساعت يكبار آن را عوض کنید.
۲۰. برای درمان نقرس جوانه شالک را به صورت ضماد روی محل درد بگذارید یا این که از روغن شماره ۱۹ استفاده کنید.
۲۱. برای درمان اختلالات مجاری ادرار و ورم چرکی کلیه و درد مثانه ۲۰ گرم جوانه درخت شالک را در ۵۰۰ سی سی آب مخلوط کرده حرارت داده ۵ دقیقه بجوشد ۱۰ دقیقه دم بکشد هر ۴ ساعت یک فنجان به مدت ۷ روز میل شود.
۲۲. نام های دیگر آن: شالک، اشنک، اشن، عشنک، دله راجي، بدل چنار، گرده راجي، صنوبر، صنوبر صوفی، پرک، پلک، پیک، يده، پی جوب (جرب)، پی آب، شیرین قلمه، قلمه، بيد سمرقندی، سفیدار، چنار، حور رومی، بیر آغاجی، راجی، حور اسود، پی او، لشه قلمه، پید، سفيد چوب، سمرقند، پله بید، ارمی قلمه، ایری قلمه، پده بید، گلب، گرده بید، کبوده، اسفیدار، شال، چنار وراس، دلبا، جوهر، اری قلمه، تبریزی، صنوبر راجه، پید، ایثام و اسپیدار می باشد.
منبع : کتاب خواص گیاهان داروئی «محمدجواد هوشیار»
